Astig ang dating.

May kaugnayan kaya ang napaulat na kasunduang ‘ joint oil and gas exploration’ sa pagitan ng Pilipinas at China ang nagaganap ngayong ‘militarisasyon’ sa pinagtatalunang mga isla sa South China Sea o West Philppine Sea?

Noong buwan ng Pebrero nagsimula ang paguusap ng tinatawag na ‘special panel’ na binubuo ng mga ‘Filipino and Chinese expert’ para magbalangkas ng patakaran o guidelines sa pagsasagawa ng ‘joint exploration’ sa pinagtataluang lugar.

Ang ‘special panel’ ay mahigpit na pinayuhan na hindi dapat maapektuhan ang usapin ng soberenidad sa pinagtatalunang mga isla.

Sa pagdalo ni Pangulong Duterte sa Boao Forum for Asia, naiulat na maganda ang takbo ng paguusap ng ‘special panel’ at nabuo ang ‘political willingness’ na magkaroon ng ‘deal.’

Sa oras na mabuo ang mekanismo agad babalangkas ng ‘draft agreement’ para sa ‘joint oil and gas exploration’ ng Pilipinas at China sa ilang isla sa Spratlys.

Inaasahan na ang ‘draft agreement’ ay lalagdaan sa nakatakdang pagbisita sa bansa ni Chinese President Xi Jin Ping, sa buwan ng Nobyembre.

0000

Sa pangibabaw, brusko ang dating ng China dahil ang matahimik na sitwasyon sa South China Sea ay nabulabog resulta ng pagtatayo ng mga pasilidad-militar at ang pinakahuli ay ang ulat na pag-landing at pag-take off ng mga Chinese bomber sa ilang mga isla sa Spratlys na napakalapit lamang sa Pilipinas ganon na din sa iba pang mga claimant-countries tulad ng Brunei, Malaysia, Vietnam at Taiwan.

Astig ang dating, ika nga sa salitang kanto. 

Kung matutuloy ang ‘joint exploration’ sa pagitan ng Pilipinas at China sa South China Sea, ang usapin ng seguridad ang dapat, una sa lahat.

Sino ang pwedeng magbigay nito laban sa mga pwersa maaring manggulo?

Ang China lamang.

0000

Negosyo ang maaring pagmulan ng sigalot sa South China Sea.

Ang ‘big business’ na dikit sa gobyerno ng mga malalakas na bansa ang maaring mag-uudyok para magkaroon ng digmaan o “regime change” sa alin mang lugar sa daigdig.

Ang mga mailiit na bansa ang ginagawang ‘pawn’ para sa kanilang ‘proxy war,’ at yan ang gustong gawin sa Pilipinas.

Kung pumapalag ang Estados Unidos, Japan at mga kaalyado sa pagiging brusko ng China sa SCS, bakit hindi nila kumprontahin ang Beijing, at huwag isama ang Pilipinas sa kanilang ‘game plan.’

Sa ngayon malinaw ang posisyon ng Pilipinas, kooperasyon at hindi kumprontasyon ang paninindigan sa Spratly islands.